RYBKI AKWARIOWE.

Na ogół są to gatunki rybek niewielkich, o ciekawych kształtach i oryginalnym ubarwieniu. Zalicza się tu ponad 1000 gatunków! Hodowano je od zamierzchłych czasów, a rozkwit tego procederu przypada na wiek XII w Chinach i Japonii (złote karasie).
Bojownik syjamski – zamieszkuje rzeki Indochin i Malajów. Długość 7-8 cm . Ubarwienie zielone, niebieskie, czerwone, fioletowe, czarne i żółte w różnych odcieniach. Samiec nie toleruje innych samców swojego gatunku – atakuje bardzo agresywnie. Jedno akwarium – jeden samiec. Zbiornik 20-50 l, temp 28-32 st C. Wrażliwe na zmiany temperatury! Pokarm zwierzęcy suchy i żywy. Obsadę tarła tworzy jedna para. Samiec przenosi złożoną ikrę do zbudowanego przez siebie piankowego gniazda i opiekuje się 3-6 dni. Samicę trzeba odseparować zaraz po złożeniu ikry. Gdy jest już młody narybek samca też odławiamy. Preferowane rośliny to: salwinia pływająca i brazylijska, paprotnica rutewkowa, kryptokoryna rzęstkowa, hydrofilia hinduska, limnofilia bezszypułkowa, pistia rozetkowa.
Brzanka różowa – zamieszkuje głównie spokojne wody Półwyspu Indyjskiego. Długość nie przekracza 8 cm . Ubarwienie samca różowe, a podczas tarła czerwone. Ruchliwa. Dobrze toleruje obecność innych gatunków ryb. Zbiornik 20-80 l, temp 20-22 st C, pH 7-8. Wszystkożerna. Lubi światło i dużo roślinności. Obsadę tarła tworzy 2 samców i 1 samica. Trzeba je oddzielić od złożonej ikry. Wylęg po 24-36 godz. Młode od 5 dnia karmimy drobnym, żywym pokarmem – dojrzewają po niecałym roku. Preferowane rośliny to: kryptokoryna rzęstkowa, hydrofilia hinduska, limnofilia bezszypułkowa, tatarak japoński, moczarka kanadyjska, rzęsa drobna, nurzawiec śrubowy.
Brzanka sumatrzańska – zamieszkuje rzeki Malezji. Długość do 7 cm . Ubarwienie złote z czarnymi, pionowymi pasami. Ruchliwa i zgodna. Zbiornik 20-80 l, temp 20-24 st C. . Wszystkożerna. Nie lubi wody z nadwyżką związków wapnia. Obsadę tarła tworzy 1 para oddzielona od innych w wodzie o temp 24-26 st C. Po złożeniu ikry dorosłe odławiamy. 2-3 dnia wylęgają się larwy, a po 6 są rybki. Karmimy wymoczkami, następnie planktonem. Preferowane rośliny to: kryptokoryna rzęstkowa, hydrofilia hinduska, limnofilia bezszypułkowa, tatarak japoński, moczarka kanadyjska, rzęsa drobna, nurzawiec śrubowy.
Bystrzyk Serpa (barwny) – zamieszkuje w ciemnych rzekach dżungli południowoamerykańskiej. Długość do 5 cm . Ubarwienie brązowo czerwone, płetwy brzuszna i odbytowa zakończone na biało, zaś na grzbietowej na jasnym tle wyraźna, ciemna plamka. Zbiornik 20-50 l, temp 23-26 st C. Lubi dużo roślinności. Pokarm to plankton suszony i żywy. Obsadę tarła tworzy 1 samiec i 2 samice. Po złożeniu ikry dorosłe odławiamy, a akwarium zaciemniamy na 4 dni. Młode wylęgają się po 2 dniach. Od 7 dnia karmimy je planktonem. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, nurzawiec śrubowy, ludwigia pływająca, wywłócznik kłosowy i brazylijski, heterantera trawiasta, kabomba karolińska.
Bystrzyk neonowy – zamieszkuje dorzecze górnej Amazonki. Długość 3-4 cm . Spokojna i zgodna. Ubarwienie oliwkowe z niebiesko świetlistym pasem wzdłuż linii bocznej ciała. Zbiornik niewielki, temp 20-26 st C. Mało roślin. Pokarm to plankton suszony i żywy. Obsadę tarła tworzy 1 para. Po złożeniu ikry dorosłe odławiamy, a akwarium zaciemniamy. Młode wylęgają się po 24 godz. Od 7 dnia karmimy je planktonem. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, nurzawiec śrubowy, ludwigia pływająca, wywłócznik kłosowy i brazylijski, heterantera trawiasta, kabomba karolińska.
Cierniczek dziewięcioigły – zamieszkuje słodkie i lekko zasolone wody Europy środkowej i północnej. Długość 4-6 cm . Samce agresywnie wojownicze trzymamy pojedynczo. Ubarwienie srebrno zielonkawe, na grzbiecie 9 kolców. Zbiornik ponad 50 l, temp 20-23 st C. 2-3 samiczki składają ikrę do gniazda zbudowanego przez samca, który opiekuje się młodymi. Pokarm żywy dla osobników dorosłych, plankton dla narybku. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, mech wodny, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, rogatek sztywny.
Ciernik trójigły – zamieszkuje wszystkie zbiorniki Europy. Długość do 9 cm . Ubarwienie srebrzyste. Na czas tarła samiec staje się czerwony i szmaragdowy. Jest wtedy bardzo bojowy i agresywny. Zbiornik ponad 50 l, temp do 22 st C. Samiczki składają ikrę do gniazda zbudowanego przez samca, który opiekuje się młodymi. A gdy zaczynają się rozpraszać samca odławiamy by zapobiec kanibalizmowi. Pokarm tylko żywy. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, mech wodny, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, rogatek sztywny.
Danio pręgowany - zamieszkuje wody Półwyspu Indyjskiego. Długość 4-5 cm . Ubarwienie oliwkowe ze złocistymi pasami wzdłuż. Zbiornik 20-50 l, temp 20-23 st C. Lubi słońce. Rośliny sadzimy bardziej przy tylnej ścianie. Obsadę tarła tworzy 1 samiczka i 2-3 samce. Po złożeniu ikry ryby odławiamy, akwarium zaciemniamy na 2-4 dni. Pokarm to plankton suszony i żywy. Preferowane rośliny to: kryptokoryna rzęstkowa, hydrofila hinduska, limnofilia bezszypułkowa, tatarak japoński, moczarka kanadyjska, rzęsa drobna, nurzawiec śrubowy.
Gupik pawie oczko – zamieszkuje środkowo północne spokojne wody Południowej Ameryki. Długość samca do 2,5 cm , samicy do 5 cm . Łatwe więc bardzo popularne w hodowli, o małych wymaganiach, spokojne, niezwykle płodne – co 30-40 dni rodzi ich się od kilku do nawet 50 sztuk, Zbiornik 15-30 l, temp 20-22 st C. Wszystkożerne. Samice z widoczną ciążą przenosimy do oddzielnego zbiornika, po porodzie odławiamy i przenosimy z powrotem. Preferowane rośliny to: azola karolińska, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, kabomba karolińska, wgłębna wodna, ludwigia pływająca, limnobium rozłogowe, świecznica giętka.
Gurami dwuplamisty – zamieszkuje południowo-wschodnią Azję. Długość do 15 cm . Ubarwienie oliwkowo zielone do zielono niebieskiego. Płetwy szaro zielone w białe lub pomarańczowe plamki. Charakterystyczne dwie ciemne plamy na obu bokach ciała. Zbiornik ponad 50 l, temp 25-30 st C. Duże natlenienie. Pokarm – wyłącznie pochodzenia zwierzęcego suchy i żywy jak też skrobane, surowe mięso. Obsadę tarła tworzy 1 para. Po złożeniu ikry w pienistym gnieździe odławiamy samicę, a po wylęgu – samca. Preferowane rośliny to: salwinia pływająca i brazylijska, pistia rozetkowa, hydrofila hinduska, kryptokoryna rzęstkowa, limnofilia bezszypułkowa, paprotnica rutewkowa.
Karaś złocisty (złota rybka) – występuje w nieomal 100 odmianach. Najbardziej znane to: welon z dużymi, falującymi płetwami,  teleskop o bardzo wypukłych oczach i ryba-jajo – nazwa od kształtu ciała. Długość 15-30 cm . Ubarwienie złote, mleczne, pomarańczowe, wielobarwne, czarne, fioletowe. Zbiornik głęboki, ponad 100 l, temp 17-20 st C. Obsadę tarła tworzy 1 samiczka i 2-3 samce. Po złożeniu ikry tarlaki należy odłowić. Wylęg następuje po 4-6 dniach, a 3 dnia po tym narybek zaczynamy karmić sproszkowanym żółtkiem i drobnym planktonem. Preferowane rośliny to: kryptokoryna rzęstkowa, hydrofilia hinduska, limnofilia bezszypułkowa, tatarak japoński, moczarka kanadyjska, rzęsa drobna, nurzawiec śrubowy.
Kardynałek chiński – zamieszkuje górskie potoki południowo-wschodnich Chin. Długość do 4 cm . Ubarwienie czarno brunatne z niebieskimi pasami wzdłuż boków. Zbiornik 20-50 l, temp 18-22 st C. Pokarm to plankton suszony i żywy. Po złożeniu przez samiczkę ikry dorosłe odławiamy. Po 2-5 dniach następuje wylęg. Młode karmimy planktonem i roztartym, gotowanym na twardo, jajkiem. Preferowane rośliny to: kryptokoryna rzęstkowa, hydrofilia hinduska, limnofilia bezszypułkowa, tatarak japoński, moczarka kanadyjska, rzęsa drobna, nurzawiec śrubowy.
Mieczyk zielony (Hellera) – zamieszkuje zarośnięte wody Ameryki Środkowej. Wyhodowano jego odmiany: czerwoną, czarną, żółtą, czarno czerwoną , nakrapianą, albinotyczną białą. Długość samca do 8 cm, samicy do 12 cm . Zbiornik 20-50 l, temp 20-30 st C. Gęsta roślinność. Wszystkożerne. Łatwe w hodowli. Spokojne. Samice po tarle odłowić. Żyworodne. Po porodzie samice ponownie przenieść do akwarium. Narybek karmić początkowo pokruszonym, drobnym planktonem, a następnie żywą dafnią czyli oczlikami i rozwielitkami. Preferowane rośliny to: azola karolińska, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, kabomba karolińska, wgłębna wodna, ludwigia pływająca, limnobium rozłogowe, świecznica giętka.
Molinezja szerokopłetwa – zamieszkuje rozlewiska rzek Ameryki Północnej. Długość do 9 cm . Ubarwienie złoto czerwone lub czarne (Black Molly – krzyżówka hodowlana) z wysoką płetwą grzbietową. Ruchliwa i zgodna. Żyje parami. Zbiornik 50-80 l, temp 20-24 st C. Wszystkożerna, ale preferuje pokarm roślinny jak glony. Dokarmiamy liśćmi sałaty i młodej kapusty. Samiczkę przed porodem odławiamy.  Po porodzie (żyworodna) młode karmimy pokarmem roślinnym – glonami. Preferowane rośliny to: azola karolińska, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, kabomba karolińska, wgłębna wodna, ludwigia pływająca, limnobium rozłogowe, świecznica giętka.
Pielęgnica Meeka – zamieszkuje jeziora i wolno płynące rzeki środkowej Afryki, Ameryki Południowej oraz południowej Azji. Ubarwienie wielobarwne, jaskrawe, krzykliwe. Niektóre gatunki drapieżne, inne roślinożerne. Długość 4-12 cm . Zbiornik 50-80 l, temp 24-28 st C. Po długich godach składają ikrę w wybudowanych gniazdach. Opiekują się narybkiem. Preferowane rośliny to: salwinia pływająca i brazylijska, pistia rozetkowa, hydrofila hinduska, kryptokoryna rzęstkowa, limnofilia bezszypułkowa, paprotnica rutewkowa, moczarka kanadyjska i argentyńska.
Różanka pospolita – zamieszkuje spokojne wody Europy środkowej i Azji wschodniej. Długość do 8 cm . Ubarwienie srebrne do tęczowo-srebrnego. Spokojna i zgodna. Zbiornik 20-50 l, temp do 22 st C. Wszystkożerne. W okresie tarła należy do akwarium włożyć kilka małży – szczeżuje czy skujki. Samica do ich jamy skrzelowej złoży ikrę. Po 4-5 tygodniach wyjdzie stamtąd narybek i wówczas dorosłe należy przenieść do innego zbiornika. Lubi gęstą roślinność. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, mech wodny, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, rogatek sztywny.
Skalar – zamieszkuje dorzecze środkowej Amazonki. Długość do 15 cm . Ubarwienie jasne z ciemniejszymi pasami. Spokojne choć płochliwe. Zbiornik wysoki 100-200 l, temp 24-28 st C. Woda mocno natleniona. Pokarm – tylko zwierzęcy, żywy. Przychówek zależy wyłącznie od dobrze dobranej pary. Liście roślin ze złożoną ikrą przenosimy do innego zbiornika. Wylęg po 2 dniach, po 4 od wylęgu karmimy drobnym planktonem i rozdrobnionymi wazonkowcami. Preferowane rośliny to: kabomba karolińska, strzałka wodna, żabieniec amazoński, nurzawiec śrubowy.
Wielkopłetw wspaniały (rajska ryba) – zamieszkuje wody Azji wschodniej. Długość do 15 cm . Ubarwienie brunatne, szare lub zielonkawe z niebieskimi i czerwonymi pasami na przemian. Jedna z ładniejszych ryb akwariowych. Łatwa w hodowli, mało wymagająca lecz bojowa i agresywna wobec innych gatunków. Zbiornik 30-50 l, temp 20-25 st C. Obfita roślinność. Pożywienie to pokarm zwierzęcy – plankton, tubifexy, larwy owadów, skrobane, surowe mięso, siekane dżdżownice i ślimaki. Obsadę tarła tworzy 1 para. Samiec buduje piankowe gniazdo. Tam trafia złożona ikra. Wtedy samicę odławiamy. Po 1,5-2,5 dnia lęgną się larwy. Opiekuje się nimi samiec. Gdy narybek zaczyna wychodzić z gniazda, odławiamy też samca. Preferowane rośliny to: salwinia pływająca i brazylijska, pistia rozetkowa, hydrofila hinduska, kryptokoryna rzęstkowa, limnofilia bezszypułkowa, paprotnica rutewkowa.
Zmienniak plamisty (plat) – zamieszkuje stojące i wolno płynące wody Ameryki Środkowej. Długość samca do 3,5 cm , samicy – do 5 cm . Ubarwienie plamisto czarne, czerwone, czarne, złote lub czerwono czarne. Zbiornik 20-30 l, temp 20-25 st C. Wszystkożerny. Samicę przed porodem odławiamy. Żyworodne. Młode karmimy drobnym planktonem. Preferowane rośliny to: azola karolińska, wywłócznik kłosowy i brazylijski, salwinia pływająca i brazylijska, kabomba karolińska, wgłębna wodna, ludwigia pływająca, limnobium rozłogowe, świecznica giętka.
Żałobniczka czarna (czarna tetra) – zamieszkuje spokojne wody Boliwii, Paragwaju i Brazylii. Długość do 6 cm . Ubarwienie zielono szare przechodzące w tylnej części ciała w czarne. Zbiornik 20-50 l, temp 23-25 st C. Lubi słońce i mało roślin. Pożywienie to suchy i żywy plankton. Obsadę tarła tworzą 2 samce i 1 samica. Po złożeniu ikry dorosłe osobniki odławiamy. Po 3-4 dniach wylęga się narybek, który karmimy drobnym planktonem żywym i rozkruszonym. Preferowane rośliny to: moczarka kanadyjska i argentyńska, nurzawiec śrubowy, ludwigia pływająca, wywłócznik kłosowy i brazylijski, heterantera trawiasta, kabomba karolińska.
               Omówiłem tu pokrótce gatunki najpopularniejsze, moim zdaniem, w domowych akwariach. Bak tu miejsca, by pisać o wszystkich (około tysiąca!). Powinienem wspomnieć o proporczykowcu z Kap Lopez, żaglowcach innych niż skalar, glonojadach czyszczących szyby z glonów i dlatego coraz bardziej popularnych czy o naszych polskich rybach, jak koza, piskorz lub śliz, które można trzymać w akwarium, lecz nie uda się ich rozmnożyć.
               Zanim jednak kupimy ryby powinniśmy zapoznać się z ich żywieniem. Co podawać, jak przygotować i skąd brać